Popołudnie z Kossakami

Późne sobotnie popołudnie 26 stycznia. W samym sercu Monachium, bo tuż przy Odeonsplatz, trwają ostatnie przygotowania do spotkania z autorką licznych książek o wybitnej rodzinie Kossaków, panią Joanną Jurgałą-Jureczką. Na zewnątrz panuje nieprzyjemny mróz, jednak wchodząc do przytulnej restauracji Dominique – która to wraz z Konsulatem Generalnym RP w Monachium, magazynem Moje Miasto oraz grupą Polki w Monachium – objęła patronat nad tym wydarzeniem, natychmiast o nim zapominamy.

Już przy wejściu uderza nas zapach świeżo parzonej kawy, smakowitych ciast, ale przede wszystkim jakże przyjemny dla ucha gwar polskich rozmów, śmiech oraz ekscytacja przybyłych gości. Tuż po 16.00 gwar cichnie. Organizatorka spotkania, Anna Wilhelm-Stempin, oraz prowadząca je Iwona Smól z radością witają licznie przybyłą Polonię, przedstawiając honorowego gościa tego wieczoru. A my już po pierwszych zdaniach wypowiedzianych przez panią Joannę wiemy, że będzie to szalenie sympatyczny i ciekawy wieczór. Bo właśnie taka jest i sama autorka. Z wielkim wdziękiem i pasją snuje ona swoją opowieść, a jej prelekcja przygotowana jest w taki sposób, że nawet największy laik w temacie rodu Kossaków bardzo szybko orientuje się, kto jest kim i zatapia się w ten świat bez reszty. Słuchamy zatem o synach wielkiego malarza Juliusza, bliźniakach Wojciechu i Tadeuszu – mężczyznach tak podobnych zewnętrznie, a jakże różnych wewnętrznie. Poznajemy ich córki, Zofię (Kossak-Szczucką-Szatkowską), Marię (Pawlikowską-Jasnorzewską) i Magdalenę (Samozwaniec). Dowiadujemy się, co w Kossakówce robił wielki Witkacy. Podziwiamy życie na dworkach w ich rozkwicie i ze smutkiem obserwujemy ich upadek. Wgłębiamy się w rodowe niuanse, oglądamy zdjęcia, cieszymy się sukcesami poszczególnych członków familii, ale i wraz z nimi przeżywamy wielkie dramaty. Nie da się ukryć – sposób narracji autorki jest tak urzekający, że nikogo nie pozostawia obojętnym.

Jednak pogłębianie wiedzy o tak wybitnych ludziach to nie tylko radość z odkrywania nikomu jeszcze nieznanych faktów i dokładanie kolejnych puzzli do kossakowskiej układanki. W drugiej części spotkania pani Joanna opowiada także o cieniach pracy biografa, jak choćby o żmudnej pracy w archiwach, licznych wyjazdach czy też wielomiesięcznej selekcji materiałów do książek. I to nie tylko pod kątem rzeczowym, ale także i moralnym, bo należy pamiętać, iż autorka przez wiele lat przyjaźniła się z córką Zofii, Anną Bugnon-Rosset, której to w pewnych kwestiach obiecała bezwarunkową dyskrecję. I niezmiennie się tego trzyma.

Czas mija, spotkanie powoli dobiega końca. Z nutką nostalgii wracamy do rzeczywistości i ustawiamy się w kolejce po książki i autograf. Słucham rozmów, dobiegających z każdej strony, w których dominują oczywiście wrażenia ze spotkania. U jednych zdziwienie, u innych niedosyt, a u niektórych fascynacja. Ale wspólnym mianownikiem stanowczo jest tu pełna satysfakcja ze spotkania i wyrazy sympatii oraz uznania dla autorki. Myślę, że ten wieczór, jak mało który, uświadomił nam, jak bardzo spragnieni jesteśmy polskiej kultury w Monachium, i to w takim właśnie wydaniu. Pozostaje więc mieć nadzieję, że takich spotkań będzie znacznie więcej, a ja w imieniu przybyłej publiczności serdecznie dziękuję organizatorom oraz wszystkim tym, którzy objęli patronat nad tym wydarzeniem, za ten magiczny czas, spędzony z Kosssakami i panią Joanną Jurgałą-Jureczką.

M. Gąsiorowska